1 Yılda Sıfırdan
Dünyanın En İyi Yapay Zeka Uzmanına
Temel lise matematiği ile başlayan bir bireyin, bir yıl gibi kısa bir sürede dünyanın en iyi yapay zeka uzmanları seviyesine ulaşması için yoğun öğrenim planı.
Kapsam
- Makine Öğrenmesi
- Derin Öğrenme
- NLP & Bilgisayarlı Görü
- Robotik ve Uzmanlıklar
Çıktılar
- Uluslararası Sertifikalar
- İş Teklifleri
- Proje Portfolyosu
- Uzmanlık Seviyesi
Giriş ve Hedefler
Planın Amacı ve Kapsamı
Bu yoğun öğrenim planının temel amacı, temel lise matematik bilgisiyle başlayan bir bireyi, bir yıl gibi kısa bir sürede, dünyanın en iyi yapay zeka uzmanları seviyesine ulaştırmaktır. Bu iddialı hedef, öğrencinin tam zamanlı ve son derece disiplinli bir şekilde çalışmasını gerektirmektedir.
Kapsanan Ana Alanlar
- Makine Öğrenmesi
- Derin Öğrenme
- Doğal Dil İşleme (NLP)
- Bilgisayarlı Görü (CV)
- Robotik
- İleri Düzey Teknikler
Başlangıç Noktası: Temel Lise Matematiği
Öğrenim planı, öğrencinin sadece temel lise matematik bilgisine (cebir, geometri, temel analitik düşünce becerileri) sahip olduğu varsayımıyla başlamaktadır. Bu nedenle, planın ilk aşamaları, yapay zeka ve makine öğrenmesi için gerekli olan ileri matematiksel kavramların öğrenilmesine ağırlık verecektir.
Önemli Not: Andrew Ng'nin güncellenmiş "Machine Learning Specialization" kursunun, önceden matematiksel altyapı gerektirmediği ve sezgisel bir görsel yaklaşımla başladığı belirtilmektedir [38], ancak uzun vadeli ve en iyi uzman olma hedefi için bu temel matematik konularının derinlemesine öğrenilmesi şarttır.
Beklenen Somut Çıktılar
Sertifikalar
Coursera, edX, Udacity gibi platformlardan uluslararası geçerli uzmanlık sertifikaları
İş Teklifleri
Dünya çapında tanınmış teknoloji şirketlerinden yüksek kaliteli iş teklifleri
Proje Becerileri
Gerçek dünya problemlerine yapay zeka çözümleri üretme deneyimi
Temel Matematik ve Programlama Altyapısının Oluşturulması
İlk 3 Ay
Matematiksel Temeller
Yoğun öğrenim planının ilk üç ayı, yapay zeka ve makine öğrenmesinin anlaşılması için gerekli olan matematiksel temellerin sağlam bir şekilde atılmasına ayrılmıştır.
Lineer Cebir
- • Vektörler ve matrisler
- • Lineer denklem sistemleri
- • Özdeğerler ve özvektörler
- • Vektör uzayları
Kalkülüs
- • Türev ve gradyanlar
- • İntegral ve limit
- • Süreklilik
- • Optimizasyon
Olasılık & İstatistik
- • Olasılık dağılımları
- • İstatistiksel çıkarım
- • Hipotez testleri
- • Bayesian çıkarım
Önerilen Kaynaklar: 3Blue1Brown'un Lineer Cebir ve Kalkülüs serileri [52], Khan Academy, MIT OpenCourseWare dersleri ve "Introduction to Statistical Learning" kitabı.
Programlama Becerileri (Python Odaklı)
Python, yapay zeka ve makine öğrenmesi alanında en yaygın kullanılan programlama dillerinden biridir ve geniş bir kütüphane ekosistemine sahiptir.
Python Temelleri
- Temel sözdizimi ve veri tipleri
- Kontrol akışı ve fonksiyonlar
- Modüller ve paketler
- Nesne yönelimli programlama
İpucu: Jupyter Notebook veya JupyterLab gibi interaktif geliştirme ortamlarının kullanımı veri analizi ve makine öğrenmesi deneyleri için oldukça uygundur.
Veri Yapıları ve Algoritmalar
Verimli ve optimize edilmiş kod yazabilmek için, farklı veri yapılarının ve temel algoritmaların anlaşılması gereklidir [55].
Veri Yapıları
- • Diziler ve bağlı listeler
- • Yığınlar ve kuyruklar
- • Ağaçlar ve graflar
- • Hash tabloları
Algoritmalar
- • Sıralama ve arama
- • Özyineleme
- • Dinamik programlama
- • Graf algoritmaları
Pratik Yapma: LeetCode, HackerRank gibi platformlardaki basit ve orta düzey problemler, bu konuların pekiştirilmesi için kullanılabilir.
Makine Öğrenmesine Giriş ve İleri Düzey Konular
4-6. Aylar
Makine Öğrenmesi Temelleri ve Çeşitleri
Dördüncü aydan itibaren makine öğrenmesinin temel kavramlarına ve çeşitlerine giriş yapılacaktır. Makine öğrenmesinin temel amacının, bilgisayarlara açıkça programlanmadan öğrenme yeteneği kazandırmak olduğu vurgulanacaktır.
Denetimli Öğrenme
Etiketlenmiş veriler kullanılarak eğitim
- • Sınıflandırma (Classification)
- • Regresyon (Regression)
- • E-posta spam tespiti
- • Ev fiyatı tahmini
Denetimsiz Öğrenme
Etiketsiz veriler üzerinde eğitim
- • Kümeleme (Clustering)
- • Boyutsallığı azaltma
- • Müşteri segmentasyonu
- • PCA [54]
Pekiştirmeli Öğrenme
Çevreyle etkileşimli öğrenme
- • Ajan-çevre etkileşimi
- • Ödül maksimizasyonu
- • Oyun oynama
- • Robot kontrolü
Denetimli ve Denetimsiz Öğrenme Algoritmaları
Dördüncü ve beşinci aylarda, denetimli ve denetimsiz öğrenme algoritmaları derinlemesine incelenecektir.
Denetimli Öğrenme Algoritmaları
Pratik Uygulama: Tüm bu algoritmalar Python'daki Scikit-learn kütüphanesi [55] kullanılarak çeşitli veri setleri üzerinde uygulanacaktır.
Model Değerlendirme ve Hiperparametre Optimizasyonu
Beşinci ve altıncı aylarda, makine öğrenmesi modellerinin nasıl değerlendirileceği ve hiperparametrelerinin nasıl optimize edileceği konularına odaklanılacaktır.
Değerlendirme Metrikleri
Optimizasyon Teknikleri
Çapraz Doğrulama
k-katlı çapraz doğrulama teknikleri [47]
Hiperparametre Arama
Grid Search, Random Search, Bayesian Optimizasyon
Önemli Kavramlar: Aşırı öğrenme (overfitting) ve az öğrenme (underfitting), düzenlileştirme (regularization) [52], erken durdurma (early stopping) gibi teknikler detaylı olarak ele alınacaktır.
Derin Öğrenme ve Uzmanlık Alanlarına Yönelme
7-9. Aylar
Derin Öğrenmenin Temelleri ve Sinir Ağları
Altıncı ayın sonundaki değerlendirmeden sonra, yedinci aydan itibaren derin öğrenme konularına geçilecektir. Bu aşama, makine öğrenmesinin daha karmaşık ve güçlü bir alt dalı olan derin öğrenmenin temellerini kapsayacaktır.
Sinir Ağları Mimarisi
Tek Nöron (Perceptron)
Temel yapı taşı
Çok Katmanlı Perseptronlar (MLP)
Gizli katmanlar [55]
İleri Beslemeli Ağlar
Feedforward mimarisi
Aktivasyon Fonksiyonları
ReLU ve Türevleri
Modern derin öğrenmenin temeli [39]
Sigmoid ve Tanh
Geleneksel fonksiyonlar
Softmax
Çok sınıflı sınıflandırma
Eğitim Süreci
Derin Öğrenme Çerçeveleri
- • TensorFlow/Keras
- • PyTorch [55]
- • Model oluşturma ve eğitme
- • Transfer öğrenme
Doğal Dil İşleme (NLP) Uzmanlık Alanı
Sekizinci ayda, derin öğrenme temelleri üzerine inşa edilerek, Doğal Dil İşleme (NLP) uzmanlık alanına odaklanılacaktır. NLP, bilgisayarların insan dilini anlaması, yorumlaması ve üretmesi ile ilgilenen bir yapay zeka alt dalıdır.
Temel İşlemler
- • Metin ön işleme
- • Tokenization
- • Stop word removal
- • Lemmatization
Kelime Gömmeleri
- • Word2Vec
- • GloVe
- • FastText [55]
- • Embedding katmanları
NLP Görevleri
- • Metin sınıflandırması
- • Duygu analizi
- • Makine çevirisi
- • Soru-cevap sistemleri
RNN ve LSTM
Sıralı veriler için özel ağlar
Bilgisayarlı Görü (Computer Vision) Uzmanlık Alanı
Sekizinci ayın sonlarına doğru ve dokuzuncu ayda, bir diğer önemli yapay zeka uzmanlık alanı olan Bilgisayarlı Görü (Computer Vision - CV) konuları işlenecektir. CV, bilgisayarların görsel dünyayı anlamasını sağlayan bir alandır.
Temel CV Görevleri
Evrişimli Sinir Ağları (CNN)
CV'nin temel taşı olan CNN'ler [39][55]
- • Konvolüsyon katmanları
- • Pooling katmanları
- • Tam bağlı katmanlar
- • Popüler mimariler: LeNet, AlexNet, VGG, ResNet, Inception
İleri Teknikler
- • GAN'lar (Görüntü oluşturma) [55]
- • Transfer öğrenme
- • Veri artırma (Data augmentation)
İleri Düzey Konular, Proje Geliştirme ve Araştırma
10-12. Aylar
İleri Derin Öğrenme Mimarileri ve Teknikleri
Onuncu ve on birinci aylar, daha ileri düzey derin öğrenme mimarileri ve tekniklerinin incelenmesine ayrılacaktır. Bu aşamada, öğrenci daha önce öğrendiği temel mimarilerin üzerine inşa edilen ve daha karmaşık problemleri çözmek için kullanılan yöntemleri öğrenecektir.
Generative Modeller
- • GAN'lar (Generative Adversarial Networks) [55]
- • VAE'ler (Variational Autoencoders)
- • DCGAN, StyleGAN, CycleGAN
Pekiştirmeli Öğrenme
- • Deep Q-Networks (DQN)
- • Policy Gradient Methods
- • Actor-Critic Modeller
Attention ve Transformer
- • Attention mekanizmaları
- • Graph Neural Networks (GNN'ler)
- • Meta-Öğrenme (Meta-Learning)
Dağıtık Öğrenme
- • Federated Learning
- • Distributed Training
- • Edge AI
Büyük Ölçekli Proje Geliştirme ve Ekip Çalışması
Onuncu aydan itibaren, öğrencinin daha büyük ölçekli ve karmaşık bir yapay zeka projesi geliştirmesi beklenmektedir. Bu proje, öğrencinin önceki aylarda öğrendiği tüm becerileri bir arada kullanmasını gerektirecektir.
Proje Süreçleri
- 1. Problem tanımı ve literatür taraması
- 2. Veri toplama ve hazırlama
- 3. Model tasarımı ve eğitimi
- 4. Değerlendirme ve optimizasyon
- 5. Sonuç sunumu ve raporlama
Ekip Çalışması
- İş bölümü ve koordinasyon
- Git ve GitHub kullanımı
- Kod incelemeleri (Code reviews)
- Proje yönetimi araçları
Önemli: Projenin gerçek bir soruna çözüm üretmesi veya yenilikçi bir yaklaşım sergilemesi hedeflenmelidir. Bu büyük ölçekli proje, öğrencinin portfolyosunun en önemli parçasını oluşturacaktır.
Araştırma Makaleleri Okuma ve Anlama
Onuncu aydan itibaren, öğrencinin yapay zeka alanındaki araştırma makalelerini okuma ve anlama becerisini geliştirmesi hedeflenmektedir. Yapay zeka, özellikle derin öğrenme alanı, çok hızlı gelişmektedir.
Önemli Konferanslar
NeurIPS
Neural Information Processing Systems
ICML
International Conference on Machine Learning
CVPR
Computer Vision and Pattern Recognition
ACL
Association for Computational Linguistics
Makale Okuma Stratejileri
- 1. Survey paper'lar ile başlangıç
- 2. Seminal (çığır açan) makaleler
- 3. En son yayınlanan makaleler
- 4. Eleştirel değerlendirme
- 5. Özet çıkarma ve tartışma
Hedef: Haftada en az 1-2 araştırma makalesi okumak ve özet çıkarmak.
Bitirme Projesi ve Portfolyo Oluşturma
On birinci ve on ikinci aylar, bitirme projesinin tamamlanmasına ve tüm öğrenim süreci boyunca geliştirilen projelerin bir portfolyo haline getirilmesine ayrılacaktır.
Bitirme Projesi
Problem Tanımı
Açık ve ölçülebilir hedefler
Literatür Taraması
Mevcut çözümlerin analizi
Model Geliştirme
Yaratıcı ve etkili çözümler
Sonuç ve Rapor
Profesyonel sunum ve dokümantasyon
Portfolyo Oluşturma
GitHub Profili
- • Tüm proje kodları
- • Açık kaynak katkılar
- • İyi belgelenmiş README'ler
Kişisel Web Sitesi
- • Proje sunumları
- • Blog yazıları
- • Beceriler ve sertifikalar
LinkedIn Profili
- • Profesyonel deneyim
- • Başarılar ve projeler
- • Network oluşturma
Önemli: Bu portfolyo, öğrencinin tüm becerilerinin ve başarılarının somut bir kanıtı olacak ve iş başvurularında çok etkili bir araç olarak kullanılacaktır.
Sertifikalar, İş Olanakları ve Kariyer Gelişimi
Alınabilecek Önemli Sertifikalar ve Sınavlar
Bu yoğun bir yıllık öğrenim planı boyunca, öğrencinin çeşitli alanlarda değerli sertifikalar alması hedeflenmektedir. Bu sertifikalar, öğrencinin belirli yetkinliklere sahip olduğunu kanıtlayan önemli referanslar olacaktır.
| Sertifika/Sınav Adı | Veren Kuruluş | Odak Alanı | Önemi |
|---|---|---|---|
| Machine Learning Specialization | Coursera (Andrew Ng) | Makine Öğrenmesi Temelleri | Temel ML algoritmaları [38] |
| Deep Learning Specialization | Coursera (Andrew Ng) | Derin Öğrenme | CNN, RNN, Transformer [39] |
| AWS Certified ML Specialty | Amazon Web Services | AWS'de ML geliştirme | Bulut tabanlı ML [47][51] |
| Google Professional ML Engineer | Google Cloud | GCP'de ML geliştirme | End-to-end ML çözümleri |
| TensorFlow Developer Certificate | TensorFlow | TensorFlow ile DL | TensorFlow yetkinliği |
| Kaggle Competitions | Kaggle | Pratik Veri Bilimi | Gerçek dünya deneyimi [55] |
İş Arama Stratejileri ve Mülakat Hazırlığı
Planın son aşamalarında (10-12. aylar), öğrencinin iş arama stratejileri geliştirmesi ve mülakatlara hazırlanması önemli bir odak noktası olacaktır.
İş Arama Süreci
Portfolyo ve CV Hazırlama
Profesyonel CV ve çevrimiçi portfolyo oluşturma
LinkedIn Optimizasyonu
Profil güncelleme ve network oluşturma
İş Arama Platformları
LinkedIn Jobs, Indeed, Glassdoor, AngelList
Network Oluşturma
Konferanslar, meetup'lar, bilgi görüşmeleri
Mülakat Hazırlığı
Teknik Mülakatlar
Algoritma soruları, ML kavramları, kodlama
Davranışsal Mülakatlar
STAR yöntemi, takım çalışması, liderlik
Proje Sunumları
Geliştirilen projelerin etkili sunumu
Şirket Araştırması
Kültür, projeler, AI/ML çalışmaları
Beklenen İş Teklifleri ve Kariyer Yolları
Bu yoğun bir yıllık öğrenim planını başarıyla tamamlayan bir öğrenciden, dünya çapında önde gelen teknoloji şirketlerinden, araştırma laboratuvarlarından veya yenilikçi start-up'lardan iş teklifleri alması beklenmektedir.
Başlangıç Pozisyonları
Yapay Zeka Mühendisi
AI Engineer
Makine Öğrenmesi Mühendisi
Machine Learning Engineer
Veri Bilimci
Data Scientist
NLP/CV Mühendisi
Uzmanlık alanına göre
Kariyer Yolları
Teknik Liderlik
Kıdemli Mühendis, Baş Mühendis
Proje Yönetimi
Technical PM, Product Manager
MLOps Mühendisliği
Model dağıtımı ve yönetimi
Araştırmacı
Research Scientist
Sürekli Öğrenme ve Topluluk Katılımı
Yapay zeka alanı son derece hızlı gelişen bir alandır, bu nedenle bir yıllık yoğun öğrenim planının sonunda bile öğrenme asla bitmeyecektir. Sürekli öğrenme, bir yapay zeka uzmanının en önemli özelliklerinden biridir.
Öğrenme Kaynakları
Araştırma Makaleleri
NeurIPS, ICML, arXiv takibi
Çevrimiçi Kurslar
Yeni teknolojiler ve workshop'lar
Bloglar ve Podcast'ler
Uzman görüşleri ve trendler
Topluluk Katılımı
Açık Kaynak Projeler
Katkıda bulunma ve işbirliği
Topluluk Forumları
Reddit, Stack Overflow, LinkedIn grupları [7]
Konferanslar ve Meetup'lar
Yerel ve çevrimiçi etkinlikler
Kaynaklar ve Öğrenme Araçları
Önerilen Çevrimiçi Kurslar ve Platformlar
Yoğun öğrenim planı boyunca kullanılacak temel kaynaklar, çevrimiçi kurslar ve platformlar olacaktır. Bu platformlar, yapay zeka alanında dünya çapında tanınan üniversiteler ve şirketler tarafından sunulan, yapılandırılmış ve genellikle uygulamalı içerikler sağlamaktadır.
Coursera
Geniş Yelpazede Kurslar ve Uzmanlık Programları
edX
Üniversite ve Şirket Kursları
Udacity
Nanodegree Programları
- • AI, DL, CV, NLP Nanodegree'leri [8]
- • Pratik becerilere odaklı
- • Proje tabanlı öğrenme
Temel Kitaplar ve Referanslar
Yapay zeka uzmanlığı yolculuğunda, çevrimiçi kursların yanı sıra, temel kitaplar ve referanslar da kritik bir rol oynamaktadır. Bu kaynaklar, konuları daha derinlemesine anlamak, teorik altyapıyı güçlendirmek ve sürekli başvuru yapmak için kullanılacaktır.
Açık Kaynak Projeler ve Veri Setleri
Pratik becerilerin geliştirilmesi ve portfolyo oluşturulması için, açık kaynak projelere katılım ve çeşitli veri setleri üzerinde çalışmak son derece önemlidir.
GitHub
Açık kaynak kod barındırma platformu
- • Proje inceleme ve katkı
- • Kendi projelerini paylaşma
- • İşbirlikçi geliştirme [8]
Kaggle
Veri bilimi yarışmaları ve veri setleri
Hugging Face
NLP ve derin öğrenme platformu
- • Önceden eğitilmiş modeller
- • Veri setleri ve kütüphaneler
- • Transformers ve Datasets [2]
Topluluklar ve Mentorluk İmkanları
Yapay zeka alanında hızlı ilerleme kaydetmek ve sürekli öğrenmeyi sürdürmek için, topluluklara katılım ve mentorluk imkanlarından yararlanmak çok değerlidir.
Çevrimiçi Topluluklar
Reddit Toplulukları
r/MachineLearning, r/datascience
Stack Overflow
Soru-cevap platformu
LinkedIn Grupları
Profesyonel ağ oluşturma
Etkinlikler ve Mentorluk
AI/ML Meetup'ları
Yerel ve çevrimiçi buluşmalar
Konferanslar
NeurIPS, ICML, CVPR, ACL [7]
Mentorluk Programları
Deneyimli uzmanlardan rehberlik
Referanslar
[2] DataCamp AI Developer Roadmap. https://www.datacamp.com/blog/ai-developer-roadmap
[3] AI-ML-Roadmap-from-scratch. https://github.com/aadi1011/AI-ML-Roadmap-from-scratch
[7] AI Learning Roadmap from Beginner to Expert. https://medium.com/@fahmiadam/ai-learning-roadmap-from-beginner-to-expert-b9bee5cd9b02
[8] AI Learning Roadmap: A Comprehensive Guide. https://medium.com/@fahmiadam/ai-learning-roadmap-a-comprehensive-guide-to-becoming-an-ai-expert-a00b6de6bcd1
[15] DataCamp AI Developer Roadmap. https://www.datacamp.com/blog/ai-developer-roadmap
[25] Section AI Academy. https://www.sectionai.com/ai-academy
[30] How to Learn to be an AI Researcher from Scratch. https://medium.com/@nminhquang380/how-can-i-learn-to-be-an-ai-researcher-from-scratch-5cd325b5fd7a
[34] Machine Learning Specialization - DeepLearning.AI. https://www.deeplearning.ai/courses/machine-learning-specialization/
[38] Andrew Ng Machine Learning Specialization. https://www.deeplearning.ai/courses/machine-learning-specialization/
[39] Andrew Ng Deep Learning Specialization. https://twinmind.com/summaries/andrew-ng-advice-on-getting-started-in-deep-learni-1k37ocjh7bm
[47] AWS Certified Machine Learning Specialty Exam Guide. https://d1.awsstatic.com/training-and-certification/docs-ml/AWS-Certified-Machine-Learning-Specialty_Exam-Guide.pdf
[50] AWS Machine Learning Specialty Exam Prep Guide. https://medium.com/@minh.cnd_13379/aws-machine-learning-specialty-exam-prep-guide-1ae5804b666c
[51] AWS Certified Machine Learning Specialty Practice Exams. https://portal.tutorialsdojo.com/courses/aws-certified-machine-learning-specialty-practice-exams/
[52] Machine Learning Roadmap from Zero to Advanced. https://medium.com/data-science-collective/machine-learning-roadmap-from-zero-to-advanced-3b0fc9bb5959
[54] Definitive Roadmap AI Machine Learning Deep Mastery. https://www.linkedin.com/pulse/definitive-roadmap-ai-machine-learning-deep-mastery-abhishek-a-u0l4c
[55] Roadmap for Learning AI in 2025. https://medium.com/@subhashchandrashukla/roadmap-for-learning-ai-in-2025-89b8ce27b1e9